Διεύθυνση Συλλογής Δεδομένων & Υποστήριξης Επιχειρήσεων

Α. Υδρογραφικές Μετρήσεις

Υδρογραφία είναι ο κλάδος των γεωεπιστημών που ασχολείται με τη μέτρηση, περιγραφή και απεικόνιση των χαρακτηριστικών (φυσικών και τεχνητών) του ανάγλυφου του βυθού και των γειτονικών παράκτιων περιοχών.
Η επένδυση στον κλάδο της Υδρογραφίας βελτιώνει την ασφάλεια στη θάλασσα, ενισχύει την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος και προάγει την εθνική ανάπτυξη. Αυτό συνεπάγεται πιο αποτελεσματικές και ασφαλείς θαλάσσιες μεταφορές, οδηγώντας στην ενίσχυση του παγκόσμιου και παράκτιου εμπορίου. Πέραν τούτου συμβάλλει στην ανάπτυξη των εθνικών υποδομών, στη διαχείριση της παράκτιας ζώνης, στην προαγωγή της θαλάσσιας έρευνας, στην εκμετάλλευση των θαλάσσιων πόρων (ορυκτά, αλιεία, κ.λπ.), στην οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων, στην κατά θάλασσα άμυνα και ασφάλεια, καθώς και στη διαχείριση παράκτιων καταστροφών.
Για το σκοπό αυτό χρησιμοποιούνται ειδικευμένα πλωτά μέσα, στα οποία είναι εγκατεστημένος ο απαραίτητος επιστημονικός εξοπλισμός προσδιορισμού βάθους και θέσης, έρευνας βυθού, καθώς και Η/Υ με το κατάλληλο λογισμικό συλλογής και επεξεργασίας δεδομένων. Όλες οι εργασίες εκτελούνται από το απαραίτητο εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό.
Έχει καταγραφεί ότι σχεδόν κάθε ανθρώπινη δραστηριότητα που αναπτύσσεται μέσα, επάνω ή κάτω από τη θάλασσα απαιτεί κάποια γνώση της υδρογραφίας της περιοχής, δηλαδή γνώση του σχήματος και της φύσης του πυθμένα, των χαρακτηριστικών και των κινδύνων του. Κατά συνέπεια είναι φανερό ότι χωρίς υδρογραφία:

  • δεν πλέουν τα πλοία με ασφάλεια
  • δεν κατασκευάζονται λιμάνια
  • δεν αναπτύσσονται παράκτιες υποδομές
  • δεν εφαρμόζονται θαλάσσια περιβαλλοντικά σχέδια
  • δεν προστατεύονται ακτές και νησιά
  • δεν επιχειρείται θαλάσσια διάσωση
  • δεν αναπτύσσεται μοντέλο πλημμυρών
  • δεν οριοθετούνται ή δεν εφαρμόζονται τα θαλάσσια σύνορα

 Συνακόλουθα ανεπαρκής Υδρογραφία σημαίνει:hnhs diefth ydrografias 01

• Αυξημένος κίνδυνος ναυτικών ατυχημάτων, με συνέπεια απώλειες ζωής και περιβαλλοντική μόλυνση
• Έλλειψη εμπιστοσύνης σε θαλάσσιες διαδρομές και λιμένες, που οδηγεί σε περιορισμό του διεθνούς εμπορίου και ανεκμετάλλευτες οικονομικές ευκαιρίες
• Περιβαλλοντικές επιπτώσεις
• Ενδεχόμενες δικαστικές προσφυγές και νομικές ευθύνες

Ας αναλογιστούμε λοιπόν το κόστος:

- Υποαναπτυγμένων λιμένων
- Περίπλοκων και επικίνδυνων θαλασσίων διαδρομών
- Έλλειψης θεμελιωδών στοιχείων σχεδιασμού για τις ακτές και τις θάλασσες
- Περιορισμένου πεδίου δράσης περιπολικών σκαφών και πολεμικών πλοίων

Σχετικές μελέτες έχουν δείξει ότι η αναλογία Κόστους-Ωφέλειας είναι μεγαλύτερη από 1:10 !

Το σημαντικό αυτό έργο της υδρογράφησης, έχει αναλάβει η Διεύθυνση Υδρογραφίας-Επιχειρήσεων της ΥΥ. Η βασική της αποστολή συνίσταται στον προγραμματισμό, σχεδίαση και εκτέλεση Υδρογραφικών, Γεωδαιτικών και Τοπογραφικών εργασιών πεδίου. Τα συλλεγόμενα δεδομένα επεξεργάζονται, ώστε να συνταχθούν οι σχετικές μελέτες και διαγράμματα, τα οποία ακολούθως προωθούνται στις αρμόδιες διευθύνσεις για την ενημέρωση των ναυτιλιακών χαρτών και εκδόσεων και τη διάχυση της ναυτιλιακής πληροφορίας προς τους τελικούς χρήστες.

hnhs diefth ydrografias 02


Οι εργασίες πεδίου εκτελούνται από Υδρογραφικά Συνεργεία, που αποτελούνται από ειδικευμένο επιστημονικό και τεχνικό, στρατιωτικό και πολιτικό προσωπικό, οι οποίοι επιβαίνουν στα διαθέσιμα πλωτά μέσα, ενώ εκτελούν και τις απαραίτητες στην ξηρά γεωδαιτικές εργασίες.

hnhs diefth ydrografias 03

hnhs diefth ydrografias 05

hnhs diefth ydrografias 04

 
 

Όλες οι εργασίες και η επεξεργασία των δεδομένων, γίνονται σύμφωνα με τις τεχνικές προδιαγραφές που τίθενται από την εθνική νομοθεσία και τις τεχνικές οδηγίες του Διεθνούς Υδρογραφικού Οργανισμού (IHO). Οι προδιαγραφές αυτές έχουν ενσωματωθεί στις πάγιες Υδρογραφικές Οδηγίες που ακολουθούν τα Υδρογραφικά Συνεργεία.

hnhs diefth ydrografias 06

Για την εκτέλεση των παραπάνω εργασιών σύμφωνα με τις προβλεπόμενες προδιαγραφές, η Διεύθυνση διαθέτει εγκατεστημένο στα πλωτά μέσα και στις εγκαταστάσεις της, τον κατάλληλο εξοπλισμό που συνίσταται από:

- Συστήματα ακριβούς προσδιορισμού θέσης (Global Navigation Satellite Systems)
- Ηχοβολιστικά πολλαπλής δέσμης (Multi Beam Echo Sounders)
- Ηχοβολιστικά μονής δέσμης (Single Beam Echo Sounders)
- Συσκευές μέτρησης της ταχύτητας του ήχου (Sound Velocity Profilers)
- Ηχοβολιστικά πλευρικής σάρωσης (Side Scan Sonars)
- Λογισμικό συλλογής και επεξεργασίας δεδομένων
- Τοπογραφικά όργανα
- Δίκτυο εγκατεστημένων παλιρροιογράφων
- Υποβρύχιες κάμερες

Κατάλληλα ειδικευμένο τεχνικό προσωπικό είναι επιφορτισμένο με τις επισκευές και τη συντήρηση των οργάνων αυτών, ώστε να εξασφαλίζεται η καλή λειτουργία τους και η επέκταση της ωφέλιμης ζωής τους.

hnhs diefth ydrografias 07


Όλα τα στοιχεία που προκύπτουν από την επεξεργασία των δεδομένων, πέραν από τη διάθεσή τους στις άλλες διευθύνσεις της ΥΥ για την παραγωγή και ενημέρωση των τελικών προϊόντων της, τηρούνται στο αρχείο της Διεύθυνσης σε έντυπη και ηλεκτρονική μορφή, διαθέσιμα για οποιαδήποτε μελλοντική χρήση.

hnhs diefth ydrografias 08  hnhs diefth ydrografias 09

Το προσωπικό της Διεύθυνσης συμμετέχει επίσης σε κοινές υδρογραφήσεις με υδρογραφικές υπηρεσίες άλλων χωρών, στα πλαίσια διεθνών συμφωνιών και προγραμμάτων που συμμετέχει η ΥΥ.

hnhs diefth ydrografias 10

 

Πέραν των ανωτέρω η Διεύθυνση με την τεχνογνωσία και την εμπειρία που κατέχει, συνεργάζεται με άλλους κρατικούς φορείς, όπως Υπουργεία, Περιφέρειες, Δήμους, κατά τόπους Λιμενικά Ταμεία και Λιμεναρχεία. Ιδιαίτερη συνεργασία υπάρχει με άλλους γεωγραφικούς και επιστημονικούς φορείς, όπως η Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού (ΓΥΣ), το Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών (ΕΛΚΕΘΕ), το Εθνικό Κτηματολόγιο & Χαρτογράφηση ΑΕ (ΕΚΧΑ ΑΕ), καθώς και ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα όπως το Εθνικό Μετσόβειο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ) και το Πανεπιστήμιο Αιγαίου.

 

Β. Ωκεανογραφία

 

Η γνώση του θαλάσσιου περιβάλλοντος και πως αυτό συμπεριφέρεται παίζει σημαντικό ρόλο στην εκτέλεση των ναυτικών επιχειρήσεων. Η Υδρογραφική Υπηρεσία είναι ο φορέας που προγραμματίζει και εκτελεί ωκεανογραφική έρευνα με σκοπό την μελέτη και γνώση των φυσικών παραμέτρων και φαινομένων του θαλάσσιου περιβάλλοντος επ’ ωφελεία του ΠΝ. Πρόκειται για ένα σύνολο επιστημονικών εργασιών εφαρμογής της επιχειρησιακής ωκεανογραφίας με σκοπό την υποστήριξη των μονάδων του στόλου μας, που είναι γνωστό ως Στρατιωτική Ωκεανογραφία. Η Διεύθυνση Ωκεανογραφίας είναι η διεύθυνση της ΥΥ που υλοποιεί όλα τα παραπάνω.

Μερικά από τα όργανα που χρησιμοποιούνται είναι τα εξής:

hnhs okeanografias 01Συσκευές CTD

Όργανα καταγραφής Αγωγιμότητας, Θερμοκρασίας και Πυκνότητας (CTD) που χρησιμοποιούνται για τον προσδιορισμό των κυριότερων φυσικών παραμέτρων του νερού και της ταχύτητας διάδοσης του ήχου σε αυτό.

 

 

 

 

 

Πόντιση μηχανικού ρευματογράφου στη θάλασσαΡευματογράφοι

Με την βοήθεια μηχανικών και ακουστικών ρευματογράφων μετριέται η ταχύτητα και η διεύθυνση των ρευμάτων σε διάφορες περιοχές του Αιγαίου και Ιονίου Πελάγους σε επιλεγμένα βάθη.

Παράλληλα γίνεται εκτίμηση των κυματικών συνθηκών, που επικρατούν στον ελληνικό θαλάσσιο χώρο. Οι προγνώσεις αυτές προορίζονται για το Υπουργείο Εμπορικής Ναυτιλίας για τον απόπλου ορισμένων τύπων επιβατηγών πλοίων. Προκύπτουν από την χρήση μαθηματικών ομοιωμάτων εκτίμησης του κυματικού πεδίου λαμβάνοντας υπόψη την ταχύτητα και την διεύθυνση των ανέμων στη συγκεκριμένη περιοχή ενδιαφέροντος. Επίσης συλλέγει βαθυθερμογραφικές και άλλες παρατηρήσεις που εκτελούνται από άλλα πλοία και υπηρεσίες του Π.Ν.. Αυτές επεξεργάζονται, ταξινομούνται και αξιοποιούνται αναλόγως.

Πόντιση μηχανικού
ρευματογράφου στη θάλασσα

hnhs okeanografias 03Διάφοροι τύποι ακουστικών ρευματογράφων

Πλευρικό ηχοβολιστικό (Side Scan Sonar)
hnhs okeanografias 04

Τομογράφος υποδομής πυθμένα (Sub bottom Profiler, τύπου ‘Chirp’)

hnhs okeanografias 05

Προσδιορισμός στρωματογραφίας δομής  θαλάσσιου πυθμένα έως βάθος μερικών μέτρων, αναλόγως της κοκκομετρικής διαβάθμισης των ιζημάτων στην περιοχή έρευνας.

02 about 4organosi 6 okeanografiasΕπιφανειακός δειγματολήπτης ιζημάτων

Λήψη διαταραγμένων δείγματων από το επιφανειακό ίζημα. Τα δείγματα αυτά αναλύονται στο εργαστήριο για την κοκκομετρική ταξινόμηση των ιζημάτων και τον προσδιορισμό του ποσοστού των ανθρακικών σε αυτά.






hnhs okeanografias 07
Πυρηνολήπτης βαρύτητας

Λήψη πυρήνων των ιζημάτων του πυθμένα,. Τα ληφθέντα αδιατάρακτα δείγματα αναλύονται κατόπιν στο εργαστήριο για την κοκκομετρική ταξινόμηση των ιζημάτων σε όλο το μήκος της δειγματοληψίας καθώς επίσης και για τον προσδιορισμό του ποσοστού των ανθρακικών, της πυκνότητας  και της διατμητικής  αντοχής των ιζημάτων του πυρήνα.